Cryptocoryne ciliata - koszyk

Cryptocoryne ciliata - koszyk

Gatunek ten zasiedla tereny po³udniowo-wschodniej Azji. Ro¶lina jest wytrzyma³a i dobrze nadaje siê do sadzenia na pierwszym planie. Mo¿na j± sadziæ w zag³êbieniach i w towarzystwie wy¿szych ro¶lin. Nadaje siê do akwarium, w którym ryby lubi± podgryzaæ li¶cie. Nasze sadzonki maj± silnie rozwiniêty uk³ad korzeniowy. W naturalnych warunkach osi±ga du¿e rozmiary i jest ro¶lin± b³otn±, w akwarium tworzy wodne li¶cie i jest zdecydowanie mniejsza.

Cechy:

• Wysoko¶æ [cm]: 15-30
• Temperatura [C]: 22-29
• Wymagania ¶wietlne; ¶rednie
• Plan: przedni
• Trudno¶æ uprawy: ³atwa
• Nawo¿enie CO2: zalecane

Sadzenie:

Ro¶linê mo¿na zasadziæ w grupie: 3-4 sadzonki sadzimy w odstêpnach 2cm
Mo¿na równie¿ sadziæ j± pojedynczo - np. za korzeniem lub kamieniem, gdzie bêdzie piêknie kontrastowa³a z jasozielonymi ro¶linami o drobniejszych li¶ciach. W tym wypadku zalecamy wyspowy uk³ad kompozycji w akwarium.

Opis morfologii i metod uprawy:

Jak wiêkszo¶æ kryptokoryn lubi lekko kwa¶n± i miêkk± wodê, choæ dobrze ro¶nie równie¿ w wodzie twardej. Lubi ¿yzne pod³o¿e dlatego warto umie¶cic pod jej korzeniami substancje nawozowe do po³o¿a. Nie wymaga mocnego o¶wietlenia, dlatego bardzo dobrze ro¶nie pod du¿ymi korzeniami.

Rozmna¿a siê wegetatywnie przez roz³ogi, które wyrastaj± z g³ównej ro¶liny, na koñcach których powstaj± m³ode ro¶linki. Gdy m³ode egzemplarze osi±gn± ilo¶æ li¶ci minimum 3, mo¿na je odci±æ i zasadziæ w innym miejscu akwarium, gdzie osi±gn± rozmiary dojrza³ej ro¶liny. W ten sposób przy sprzyjaj±cych warunkach mo¿na namno¿yæ znaczn± ilo¶æ kryptokoryn.

Opis: Piotr Baszucki

Synonimy: Ambrosinia ciliata Roxburgh, Cryptocoryne elata Griffith, C. drymorrhiza Zippelius.

Wystêpowanie:

C. ciliata zasiedla tereny po³udniowo-wschodniej Azji, a w szczególno¶ci m.in. Indie, Bangladesz, Birmê, Tajlandiê, Wietnam, Malezjê, Indonezjê i Now± Gwineê. Zarasta przewa¿nie podmok³e, bagniste brzegi strumieni i stawów, sadzawek. Ro¶nie te¿ w wodach s³onawych, co ma miejsce przy uj¶ciach rzek na terenach zajêtych przez drzewiaste s³onoro¶la mangrowców zwanych te¿ namorzynami.
Opis: Jest to ro¶lina typowo b³otna mog±ca rosn±æ przez d³ugi okres pod wod±. Ma li¶cie z góry jasnozielone, z do³u ja¶niejsze. Li¶cie nadwodne które nie ró¿ni± siê od li¶ci podwodnych s± lekko miêsiste, skórzaste, kszta³tu pod³u¿nie lancowatego, wienelatek blaszki li¶ciowej jest zaostrzony, podstawa zaokr±glona, czasem sercowata lub zbiegaj±ca, szczególnie u ro¶lin rosn±cych pod wod±. Nerw ¶rodkowy li¶cia jest wyra¼ny, od niego odchodzi na boki 6-10 nerwów bocznych. Brzegi li¶cia s± lekko pofa³dowane. Ciemnozielone ogonki li¶ciowe (grube nawet do 7 mm) wyrastaj± na skróconym pêdzie rosn±cym w formie k³±cza do 2 cm grubo¶ci. Li¶cie dorastaj± do ponad 60 cm d³ugo¶ci i 10 cm szeroko¶ci. W uprawie podwodnej nie osi±gaj± takich rozmiarów. Ogonek li¶ciowy zajmuje zwykle po³owê d³ugo¶ci li¶cia. Ro¶lina wytwarza grube k³±cza, roz³ogi i du¿y system korzeniowy. Pochwa kwiatu (spatka) dorasta do 30 cm. 
Rozszerzona czê¶æ spathy (jêzyczek) jest koloru czerwonego, czasem z fioletowym podbarwieniem, gardziel ¿ó³ta. Brzegi jêzyczka ozdabiaj± grubawe frêdzlowate wyrostki (³ac. cilium = rzêska) nieregularnie powykrêcane. Owoc wielko¶ci wi¶ni odpada od ro¶liny i p³ywa w wodzie, gdzie dojrzewa. Czê¶ciowo skie³kowane nasiona po pêkniêciu owocu wyp³ywaj± na powierzchniê wody, gdzie dalej siê rozwijaj±, a nastêpnie opadaj± na dno, wyrastaj±c w normaln± ro¶linê.

Uprawa - rozmna¿anie:

C. ciliata wymaga ¿yznego pod³o¿a o grubo¶ci (mi±¿szo¶ci) co najmniej 15 cm. Akwarium winno byæ wysokie. Woda miêkka o odczynie pH 6,5-7,5, temperaturze 20 do 30°C. Ta ¶wiat³olubna ro¶lina szczególnie nadaje siê do paludariów, a tak¿e do b³otnistych terrariów. W akwarium o korzystnych warunkach li¶cie dorastaj± do 40 cm. W stosunku do innych zwartek nale¿y stwierdziæ, ¿e kszta³t (i¶ci jest raczej niezmienny. Sadziæ nale¿y j± g³êboko w ¿wir najlepiej pojedynczo, w pewnej odleg³o¶ci od innych ro¶lin. Nie mo¿e byæ ocieniona przez ro¶liny p³ywaj±ce. Sadz±c j± w grupie nale¿y zachowaæ odstêpy do 10 cm od ka¿dej ro¶liny. Sadzone zbyt blisko siebie nadmiernie wyrastaj±; li¶cie konkuruj± o ¶wiat³o. Na wzrost korzystnie wp³ywa temperatura pod³o¿a podobna do temperatury wody. Wymagania ¶wietlne ma stosunkowo du¿e.

Na ogó³ C. ciliata jest ro¶lin± wytrzyma³± i zdoln± przystosowaæ siê do ró¿nych warunków panuj±cych w uprawie akwariowej. W warunkach niekorzystnych wstrzymuje wzrost.Rozmna¿a siê przez roz³ogi , wyrastaj±ce w k±tach li¶ci a tak¿e z nasion, o czym wspomniano uprzednio. C. ciliafa mo¿e byæ z powodzeniem uprawiana w wodzie s³onawej. Wysadzona w ¿yznym pod³o¿u ro¶nie bujnie. Li¶cie mog± wyrastaæ ponad wodê. S± na tyle sztywne i miêsiste, ¿e mog± podnie¶æ szybê któr± jest nakryte akwarium. Je¿eli szyba, wzglêdnie nakrycie akwarium nie da siê podnie¶æ, li¶cie zaginaj± siê. 
Ró¿ne: C. ciliata jako m³oda ro¶lina bywa czêsto mylona z Lagenandra ovata.Ró¿nice ukazuje rysunek sparz±dzony wg H. C. D. De Wit'a.Dawniej wyró¿niano dwie odmiany, tj. C. ciliata var ciliata i C. ciliafa var latifolia o blaszkach li¶ciowych szerszych, przybieraj±cych kszta³t niemal jajowaty lub sercowaty, maj±ca skrócone roz³ogi, przypominaj±ce boczne pêdy, które po pewnym czasie oddzielaj± siê od ro¶liny macierzystej i ukorzeniaj±. w gruncie. Ostatnie badania wskazuj± jednak, ¿e jest to poliploidalna forma tego gatunku. 

Dane historyczne dotycz±ce odkrycia C. ciliata:

Gatunek ten w 1819 roku odkry³ Raxeburgh i nazwa³ go Astbrasinia ciliata, a w 1832 Schott przeniós³ tê ro¶linê do rodzaju Cryptocoryne. Poniewa¿ w miêdzyczasie opisano ten gatunek pod innymi nazwami tj. C.; elafa i C. drymorrhiza, Schott niejako zmuszony opisa³ ten gatunek pod pierwotn± nazw± C. ciliata co uczyni³ w 1857 r.

Autor: Aleksy Moj, recenzowa³: dr Ryszard Kamiñski
¬ród³o: "Akwarium" 5-6/88